Air change rate หรืออัตราการหมุนเวียนอากาศ หมายถึงปริมาณอากาศใหม่ที่จำเป็นต้องเติมเข้าไป เพื่อหมุนเวียนอากาศภายในห้อง โดยขึ้นอยู่กับขนาดและกิจกรรมภายในห้อง อย่างเช่น จำนวนคนภายในห้อง, มีการสูบบุหรี่หรือก่อให้เกิดควันหรือไม่
อัตราการหมุนเวียนของอากาศ มีความสำคัญสำหรับทุกห้องไม่ว่าจะเป็นระดับครัวเรือนหรืออุตสาหกรรม โดยเฉพาะห้องที่มีอากาศไม่สะอาด อย่างมีฝุ่นละออง กลิ่น แก๊ส หรือก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ เป็นอันตรายต่อคนที่อยู่ด้านในห้อง การเติมอากาศใหม่เข้าไปจะช่วยลดความเข้มข้น และมลพิษทางอากาศ
โดยห้องที่ปิดสนิท Air change rate คือรอบการเปลี่ยนถ่ายอากาศต่อชั่วโมง หรืออากาศทั้งห้องถูกดูดออกไปกี่ครั้งต่อชั่วโมง
Air change rate = Airflow ของพัดลม / ปริมาตรห้อง
โดยค่าAir change แนะนำในแต่ละห้องมีค่าดังนี้
ประเภทห้องหรืออาคาร | Air change rate |
ห้องทั่วไป | ขั้นต่ำ 4 |
ห้องเบเกอรี่ | 20-30 |
ธนาคาร | 4-10 |
ร้านตัดผม/ซาลอน | 6-10 |
บาร์/ร้านเหล้า | 20-30 |
คาเฟ่ | 12-15 |
ห้องเรียน | 6-20 |
ร้านอาหาร | 12 |
ร้านขายของทั่วไป (เสื้อผ้า, ยา) | 6-10 |
อู่ซ่อมรถ | 20-30 |
ห้องพักผู้ป่วย | 4-6 |
ฟาร์มหมู | 6-10 |
ไลน์ผลิตโรงงานอุตสาหกรรม | 10-50 |
โกดัง | 6-30 |
หลังจากได้ค่าAir change แล้ว เราจะสามารเลือกขนาดและจำนวนพัดลมที่เหมาะสมได้
ทำไมต้องคำนวณ Air Change?
เพราะทุกๆห้องต้องการอากาศถ่ายเท การคำนวณปริมาณอากาศที่เหมาะสมกับขนาดห้องเท่านั้นถึงจะทำให้การระบายอากาศเกิดประสิทธิภาพ หากใส่อัตราการระบายอากาศที่น้อยเกินไปจะไม่เห็นถึงความแตกต่าง เนื่องจากการระบายอากาศต่ำกว่าการสะสมอากาศเสียภายในห้อง และหากเราใส่พัดลมระบายอากาศมากจนเกินไป อัตราการระบายอากาศที่สูงเกินและพื้นที่ช่องทางเข้าของอากาศไม่เพียงพอก็จะส่งผลทำให้พัดลมระบายอากาศเสียหายได้
ดังนั้นเราจึงควรเลือกขนาดพัดลมและจำนวนให้เหมาะสมกับขนาดพื้นที่และการใช้งาน